بزرگنمايي:
فصل تجارت - ایجاد چرخه دوباره آب در طبیعت و استفاده پایدار از پساب ها و منابع آبهای بازیافتی، به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه تر از ایجاد زیرساخت های عظیم نظیر طرح های انتقال آب بین حوضه ای است.
روز جهانی آب در 22 مارس هر سال تمرکز و توجه خاصی بر اهمیت آب دارد. شعار روز جهانی سال 2018 "طبیعت برای آب" به دنبال راه حلهایی مبتنی بر طبیعت جهت فائق آمدن بر چالشهای آب در قرن 21 از جمله تغییرات اقلیمی است.
راه حلهای الهام یافته از طبیعت، که از فرایندهای طبیعی برای رویارویی با چالشهای امروزی مدیریت آب استفاده کرده، امنیت آب در جهت افزایش موجودیت آب را بهبود بخشیده و بطور کلی مزایای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت.سیلاب ها، خشکسالی ها و آلودگی های آب در نتیجه تخریب وفرسایش پوشش گیاهی، خاک، رودخانه ها و دریاچه ها اتفاق می افتد.
اگر از اکوسیستم ها غافل شویم دسترسی به آب پایدار جهت بقا دشوار خواهد بود. کار کردن با طبیعت، مدیریت منابع آب را بهبود می بخشد و زمینه ایجاد امنیت آبی را برای همه فراهم می کند. راهکارهای مبتنی بر طبیعت قادر است هدف ششم از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل یعنی اطمینان از دسترسی به مدیریت آب و بهداشت پایدار برای همه را محقق کند.
یکی از راهکارهای طبیعی و سازگار با کم آبی در قرن جدید، بازگشت دوباره آب مصرفی به طبیعت و استفاده مجدد از آن است که در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار به ویژه هدف ششم نیز خواهد بود.موقعیت جغرافیایی خاص و کاهش نزولات آسمانی در ایران مقوله ای است که علاوه بر مدیریت آب، نیازمند توسعه طرح های بازیافت، استفاده مجدد و استفاده دوباره از آبهای مصرفی در صنعت، کشاورزی و یا تامین حقابه زیست محیطی رودخانه ها است که توسعه تاسیسات تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی را می طلبد.
در دنیا حدود 20 درصد فاضلابها تصفیه شده و دوباره به چرخه مصرف برمی گردد؛ به عبارتی 80 درصد از فاضلاب تولیدی جوامع انسانی بدون انجام هیچگونه تصفیه ای وارد محیط زیست می گردد که در راستای حصول چرخه مجدد آب در طبیعت و بهره برداری از آبهای بازیافتی و پسابها، توسعه ایجاد تاسیسات جمع آوری و تصفیه فاضلاب و بازگشت دوباره آب به طبیعت از ضروریات خواهد بود.
بازگشت آب به جریانات زیرزمینی به عنوان گردش و چرخه طبیعی در زمان حاضر سیکل کندتری پیدا کرده است، چراکه به دلیل فرسایش خاک، قطع درختان و پوشش گیاهان و کاهش بارندگی، آب باران در سطح مانده و تبدیل به سیلاب های شدید می شود. از این رو ضروری خواهد بود تا برای حجم 30 میلیارد مترمکعبی فاضلابها و زهاب های شهری، صنعتی و کشاورزی که در کشور تولید می شود، گامهای اساسی برداشته شود و با بهره برداری بهینه از این منابع در طبیعت، تعادل بخشی آبهای زیرزمینی پدیدار گردد.
یکی از طرح های عمده برای مدیریت منابع آب ایران در واقع بازگشت فاضلاب های تصفیه شده یا به عبارتی پساب ها به چرخه بخشهای صنعت، کشاورزی و فضای سبز در کشور است که هر چند پروژه هایی دراین زمینه اجرا گردیده اما گسترش آنها ضروری است.
یکی از اقدامات اساسی در این خصوص که در دنیا آزموده شده را می توان تصفیه فاضلاب با درجه اطمینان و استانداردهای بالا و استفاده از پسابها و آبهای بازیافتی جهت تغذیه مصنوعی سفره های زیرزمینی و یا مصارف شرب ذکر کرد که به منظور کاهش هزینه ها و اقتصادی بودن طرح ها، سیاست جدید مدیریت آب کشور مبتنی بر استفاده پایدار از پساب ها از طریق جایگزینی با منابع آب با کیفیت دراختیار بخشهای کشاورزی، صنعت و فضای سبز و در نتیجه آزادسازی این منابع جهت ذخیره و تامین آب شرب مصارف شهری و روستایی می باشد.
در خاتمه خاطرنشان می سازد ایجاد چرخه دوباره آب در طبیعت و استفاده پایدار از پساب ها و منابع آبهای بازیافتی، به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه تر از ایجاد زیرساخت های عظیم نظیر طرح های انتقال آب بین حوضه ای است و همچنین اشتغالی پایدار ایجاد خواهد نمود و به طور کلی مزیت های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت.
*اصغر جهانی بهنمیری- معاونت حفاظت و بهره برداری شرکت مدیریت منابع آب ایران
انتهای پیام/م