سبدهای خالی و کتاب‌های قسطی اقتصادی

سبدهای خالی و کتاب‌های قسطی

  بزرگنمايي:

فصل تجارت - کتاب از سبد هزینه خانوارها حذف می‌شود. کارشناسان دلایل مختلفی را عنوان می‌کنند؛ اما مهم‌ترین دلیلی که بیشتر مطرح می‌شود، سر به فلک گذاشتن قیمت کتاب است. کتاب‌خوان‌ها، دانشجویان و پژوهشگران بیش از همه روزهای سختی را می‌گذرانند. خیلی‌ از آنها مجبورند به خرید کتاب‌های قسطی رو بیاورند. سایت‌های فروش قسطی از افزایش مخاطبان کتاب قسطی خبر می‌دهند.

کتاب از سبد هزینه‌های خانوار حذف می‌شود؛ کارشناسان دلایل مختلفی را عنوان می‌کنند، اما مهم‌ترین دلیلی که بیشتر مطرح می‌شود، سر به فلک گذاشتن قیمت کتاب در دو، سه سال اخیر است. برای نمونه چهار جلد کتاب داستان با قطع رقعی و جلد شومیز با کاغذ تحریر، قیمتش بالای یک میلیون تومان می‌شود. کتاب‌های کودک اگر کاغذ گلاسه داشته باشد و رنگی چاپ شود با مثلا 18 صفحه قیمتش در حدود 100 هزار تومان می‌شود. اگر خانواده‌ای سه‌نفره در ایران بخواهند به صورت متوسط هر ماه کتاب بخرند، باید نزدیک5 میلیون تومان کنار بگذارند. از سوی دیگر کتابخانه‌های معروف و بنام ایران از کتاب‌های جدید جامانده‌اند. ورود به کتابخانه‌ ملی برای همه آزاد نیست. کتاب‌خوان‌ها، دانشجویان و پژوهشگران روزهای سختی را می‌گذرانند. خیلی‌ از آنها مجبورند که به خرید قسطی کتاب‌ رو بیاورند.
کتاب نخوانید، بهتر است!
خیابان انقلاب شلوغ است. همه بی‌تاب و بی‌قرارند. هفته کتاب هم روال اینجا را برهم نمی‌زند. دستفروش‌ها کتاب‌های کپی‌شان همچنان به راه است؛ از کتاب‌های صادق هدایت تا انسان خردمند. کتاب‌فروشی‌ها کم مخاطب ندارد، بیشتر دست‌ها اما خالی است. همه نشانه‌های اینجا یک پیام بیشتر ندارند، آن‌قدر کتاب‌ها گران است که بهتر است، کتاب نخوانید! این روزها دیگر چه کسی کتاب می‌خواند؟! دوره میرزاباشی‌ها و مستوفی‌مآب‌ها گذشته است. یکی از فروشندگان کتاب به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «هر چه می‌توانید خرید کنید تا چند وقت دیگر هیچ کتابی در بازارها پیدا نمی‌شود یا قیمتشان از این هم بیشتر خواهد شد.» بحث بر سر نظارت‌های مردمی هم است که به تازگی وزارت ارشاد اسلامی به سایت جامع کتاب افزوده است.
مهرداد خدیر، روزنامه‌نگار کهنه‌کار می‌گوید: «یک دلیل و نه تنها دلیل، سانسور است: کدام یک از ما حاضر است کیکی را بخرد که شاگرد قنادی انگشت مبارک را جلوی چشم ما در خامه آن فرو می‌کند؟ کار دستگاه سانسور همین است. دست کند در خامه کیک کتاب‌!» نظارت‌ها مزید علت قیمت‌ها شده‌اند. فروشنده کتاب اما باز تاکید می‌کند: «خیلی از کتاب‌ها نایاب می‌شوند و دست شما به هیچ‌ کجا بند نخواهد شد.» آینده نامشخص است. هیچ کدام از کسانی که با آنها گفت‌وگو کردیم آینده این اوضاع نابسامان را نمی‌تواند پیش‌بینی کند. یک کتاب 70 صفحه‌ای 120 هزار تومان و یک کتاب 600 صفحه‌ای با جلد گالینگور در سبد خریدم می‌گذارم. کتاب‌ها را نیاز دارم اما قیمتشان می‌شود 550 هزار تومان. فروشنده ادامه می‌دهد: «مطمئن باشید پس از تجدید چاپ قیمت این کتاب به 700 هزار تومان می‌رسد. اگر لازم دارید بخرید.» کتاب‌ها دوباره به قفسه برمی‌گردند. خیلی‌ها دستشان به کتاب می‌رود، ولی قیمت‌ها نمی‌گذارند خرید به نتیجه برسد. سبدهای خرید کتاب خالی است.
کتاب‌خوانی را تعطیل نکنیم!
علی جانب‌الهی، کارشناس کودک که چندین برنامه کتابازی را راه‌اندازی کرده به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در مدرسه آتوسا، دخترم نمایشگاه کتاب گذاشتند، به بچه‌ها گفته بودند کارت بانکی و رمز کارت را بیاورند تا اینجا یاد بگیرند که چگونه با کارت خرید را انجام دهند. از آنجا که دخترم به خاطر خرید مداوم کتاب این فضا را می‌شناخت، فقط یک کتاب خریده بود. با اینکه من به او رمز را داده بودم و میزان خرید هم برایش مشخص کردم، اما او فقط یک کتاب خرید و به من گفت: «کتاب‌ها خیلی گران بودند!» او با بیان اینکه بهتر است خیلی از خانواده‌ها به کودکان آموزش لازم را بدهند و آنها را به کتابخانه ببرند تا از کتاب‌های عمومی استفاده کنند و تبادل کتاب را انجام دهند، می‌گوید: «نباید با توجه به گران بودن کتاب، کتاب‌خوانی کودکان را تعطیل کنیم.» بسیاری از کتاب‌خوان‌ها اعتقاد دارند که حتی در سخت‌ترین شرایط هم نباید کتاب‌خوانی را تعطیل کرد خیلی‌ها هستند که هزار و یک کالای گران را تهیه می‌کنند، اما حاضر نیستند که کتاب هم بخرند و بخوانند چون فرهنگ کتاب‌خوانی هم وجود ندارد.
کهنه‌سربازها از عرصه خارج شدند
در دوران در تنگنا بودن کتاب‌خوان‌ها، اینجا در خیابان انقلاب با جای خالی تعداد زیادی از کتاب‌فروشی‌ها و انتشاراتی‌ها روبه‌رو می‌شوم. همچون کهنه‌سربازانی مغموم پس از سالیان دراز کار و تولید فرهنگ از عرصه کتاب و کتاب‌فروشی به بیرون پرتاب می‌شوند. خیلی‌ها انتشارات خوارزمی را با طرح‌های جلد ساده و زرد رنگش می‌شناسند. کتاب‌های این انتشارات در دوره‌ای به نمادی برای کتاب‌خوان‌ها تبدیل شده بود. کتاب‌هایش در خاطره جمعی دوستداران ادبیات، فلسفه و تاریخ، جایگاهی ماندگار پیدا کرد، اما پس از 39 سال به دلایل مختلف پلمب شد و دیگر قرار نیست که برای نسل جدید خاطره بسازد. انتشارات و کتاب‌فروشی طهوری یکی دیگر از این انتشاراتی‌هاست که پس از سال‌ها از فعالیت باز مانده است.
این انتشاراتی را عبدالغفار طهوری در سال 1332 تاسیس کرد که به عنوان چهارمین کتاب‌فروشی راسته خیابان انقلاب معروف شد. او در هجدهم آذر ماه سال 1374 درگذشت و پسرش احمدرضا طهوری مدیریت آن را بر عهد گرفت. طهوری پسر اما چندی پیش اعلام کرد: «با گرانی کاغذ، کتاب قاچاق و دیگر مشکلات، جانی برای جنگیدن ندارم و می‌خواهم انتشارات را حفظ کنم ولی چرخ‌های کتابخانه این‌گونه نمی‌گردد؛ به همین علت این انتشاراتی تعطیل شد.» طبق آماری که توسط اتحادیه ناشران منتشر شده است تا سال 1400 حدود پنج‌هزار و 500 کتاب‌فروشی در سطح کشور مشغول فعالیت هستند. از این میان بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از 300 کتاب‌فروشی در خطر جدی تعطیلی قرار دارند و بقیه هم با مشکلات فراوان مواجهند و خودشان را به زور سرپا نگه داشته‌اند. یکی دیگر از آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد، در 5 سال اخیر 50 کتاب‌فروشی تعطیل شده‌اند.
طبق آمار‌ دیگری که خانه کتاب منتشر کرده، تا سال 97 در کل کشور حدود هشت هزار کتاب‌فروشی داشتیم که از این تعداد حدود 1500 کتاب‌فروشی در استان تهران مستقر بودند. بنابراین تا همین چند سال پیش یعنی در میانه دهه 90 آمار کتاب‌فروشی‌های فعال حدود دوبرابر رقم فعلی بود و کتاب‌فروشی‌های تازه‌نفس رو‌ به رشد بودند، اما به‌نظر می‌رسد به دنبال نبود مدیریت در این حوزه و افزایش قیمت کاغذ، کتاب‌ها از سبد خانوار حذف شدند.
از هک کردن سایت‌ها تا خرید قسطی!
کتاب‌‌های تخصصی هم حال و روز بهتری ندارند. به عبارتی حتی نهادها و ارگان‌های متولی این حوزه‌ها که هر کدام در سازمان یا وزارتخانه مربوطه خود انتشارات دارند از پس نشر در این حوزه‌ها برنمی‌آیند. حوزه‌های محیط‌زیست، میراث‌فرهنگی، فلسفه، اقتصاد، معماری و شهرسازی و... از آن دست کتاب‌هایی هستند که چاپ‌شان برای خیلی از ناشرها نمی‌ارزد. به‌نظر می‌رسد این حوزه‌ها با چالش‌های جدی روبه‌رو شده‌اند و علاقه‌مندان هر کدام از این حوزه‌ها ترجیح می‌دهند از روش‌های هک کردن سایت‌های مهم تخصصی خارجی برای تامین منابعی که در دسترس ندارند استفاده کنند. حق و حقوق کپی‌رایت را ببوسند و کنار بگذارند. در حالی که بسیاری کاغذ صرف کتاب‌سازی می‌شود که اکثر آنها در انبارها خاک می‌خورند و در نهایت خمیر می‌شوند و از بین می‌روند.
یک راه‌حل عملی اما برای کسانی که نمی‌خواهند قانون کپی‌رایت را زیر پا بگذارند فقط باقی می‌ماند و آن خرید قسطی کتاب است. مفهومی که تا همین چند سال پیش در ایران معنایی نداشت. کتاب همواره جزو کالاهایی بود که از سوبسید دولتی بهره می‌برد و ناشرها می‌توانستند کاغذ دریافت کنند، اما در سال‌های اخیر این روند تقریبا متوقف شده و فقط تعداد محدودی از ناشران می‌توانند از آن بهره ببرند. همه این مسائل دست به دست هم داده تا از دی‌جی‌پی تا برخی دیگر از سایت‌ها اعلام کنند که کتاب‌ها را به صورت اقساط می‌فروشند. نگاهی به گزارش سالانه دی‌جی‌پی نشان می‌دهد که این روند در سال گذشته افزایش بالایی داشته است. بازار کتاب این روزها نشان از سبدهای خالی و خریدهای قسطی است.


ارسال نظر شما

Protected by FormShield

اخبار خواندنی

مدارس لواسان و شمیرانات سه شنبه تعطیل نیست

تمایل هند به خرید نفت از روسیه تداوم دارد

آغاز فرصتی جدید برای متقاضیان پیش فروش سکه

بشتابید، فردا آخرین مهلت است!

زاکانی: ساخت سه ورزشگاه جدید در دستور کار است

زاکانی: ساخت سه ورزشگاه جدید را در دستور کار قرار داده‌ایم

کسب 40 همت درآمد از محل مولدسازی

«قهرمان شهر» ظرفیت مهمی برای کشف استعدادهای ورزشی است

صالحی امیری: شیراز خط قرمز ما است

ثبت اطلاعات گردشگرانی که خدمات سلامت دریافت می کنند

اخذ تأییدیه 22 فرصت سرمایه‌گذاری در استان مرکزی / صدور مجوز مولدسازی 86 ملک

سازوکار مجلس برای بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال آینده

لیزینگ فرصتی برای تأمین مالی منابع در کشور

تفاوت طرح پیش فروش سکه امسال با 1396 چیست؟

اخذ تاییدیه 22 فرصت سرمایه‌گذاری در استان مرکزی

بازدید وزیر صمت از نمایشگاه ظرفیت‌‌های شهرستانهای جهرم و خفر در مجلس

اقدامات بانک مرکزی در مقابله با تراکنش‌های مظنون به پولشویی

جزئیات بسته پیشنهادی حل ناترازی انرژی در کشور/فراهم کردن امکان صادرات خدمات بخش خصوصی

تعویق دوباره افزایش تولید اوپک پلاس بررسی می‌شود

دولت در توزیع پروژه های عمرانی شاخص خاصی را دنبال نمی کند/متأسفانه عدالت در توزیع اعتبارات رعایت نشده است

کاهش 12 درصدی مصرف سوخت در تهران با برخورد قاطع قضایی با قاچاقچیان

برگزاری ششمین کنگره بین‌المللی سلامت همراه با مشارکت همراه اول

نوسازی 6455 واحد مسکونی در منطقه 10 تهران

درآمد مازاد ارزی در بودجه با تغییر نرخ ارز نیمایی به توافقی/ ضرورت اعمال تمهیدات مناسب برای مدیریت منابع مازاد بودجه‌ای دولت

فرصت بازدید از بناهای تاریخی تا بعد از افطار در ماه رمضان

© - www.fasletejarat.ir . All Rights Reserved.