فصل تجارت - دنیای‌اقتصاد : بازار اسباب‌بازی در دنیا، بزرگ و پرسود است؛ اما ایران نتوانسته است از این بازار بهره ببرد. در آخرین آمارهای جهانی پیش‌بینی شده است که این بازار حداقل تا 2028 سالانه 3.5درصد رشد دائمی داشته ‌باشد. اما تجارت این محصولات در ایران چشم‌اندازی 50میلیون دلاری دارد. بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی، مشکلات این صنعت را فهرست و پیشنهادهایی نیز ارائه کرده است.

فصل تجارت - گام اول در ارتباط با موضوع مدیریت آلودگی هوای شهر تهران، شناخت و اطلاع موثق از سهم آلاینده‌‌‌های هواست که در واقع این اطلاع به نوعی نقشه راه حاکمیت و مدیریت شهری را هم مشخص می‌‌‌کند. براساس آمارها، در مجموع سالانه حدود 701‌هزار تن آلودگی در تهران منتشر می‌شود که حدود 578‌هزار تن از آن مربوط به«منابع متحرک آلاینده» است. منابع متحرک بیش از 60‌درصد ذرات معلق و 82‌درصد گازهای آلاینده را تولید می‌‌‌کنند. پس کیفیت سوخت وکنترل آلاینده‌‌‌های متحرک مخصوصا آنهایی که در طول روز مسافت طولانی‌‌‌تری را طی می‌‌‌کنند ( از قبیل اتوبوس‌‌‌های شرکت واحد، تاکسی‌‌‌های شهری و آنلاین و...) از طریق رعایت موضوع معاینه فنی و کنترل و جرایم معاینه فنی آنها در صورت آلایندگی، به شدت تاثیرگذار است.

فصل تجارت - در ادامه یادداشت قبلی در خصوص دستاوردهای قانون بانک مرکزی، مناسب آن است که نیم‌نگاهی به تغییرات به‌عمل‌آمده در خصوص شورای فقهی بانک مرکزی داشته باشیم؛ چرا که شورای مذکور یکی از موضوعات چالشی و مهم از نظر مخالفان قانون بانک مرکزی بوده و هست. وضع موجود مقرراتی ناظر بر شورای فقهی بانک مرکزی، ماده 16 از قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه به شرح زیر است: «ماده 16- برای حصول اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و جهت نظارت بر عملکرد نظام بانکی و اظهارنظر نسبت به رویه‌ها و ابزارهای رایج، شیوه‌های عملیاتی، دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها، چهارچوب قراردادها و نحوه اجرای آنها از جهت انطباق با موازین فقه اسلامی، شورای فقهی در بانک مرکزی با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

فصل تجارت - دنیای‌اقتصاد : بورس طی روز های گذشته در تب و تاب شاخص‌ها به سمت ارتفاعات بالاتر بود. با وجود اینکه شاخص کل سرانجام موفق شد از روند رو به افول هفته‌های قبل فاصله بگیرد، اما برآیند اظهارات کارشناسی از یک واقعیت تلخ پرده برمی‌دارد. اکنون نشانه‌ای از تقویت قدرت خریداران در بلندمدت مشاهده نمی‌شود. شاید بتوان این ضعف بزرگ را ناشی از غیبت غول‌های فناوری در این بازار دانست.

فصل تجارت - نظام تامین مالی دولت در اقتصاد ایران در بیش از نیم‌قرن اخیر بر دو پایه استوار بوده است: درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز و مالیات تورمی. چنین به نظر می‌رسد که دولت می‌خواهد از این نظام فاصله بگیرد و تامین مالی دولت را بر درآمدهای مالیاتی استوار کند. این تصمیمی است در جهت درست؛ اما چنین تغییری فقط تغییر در ارقام نیست، بلکه الزاماتی فراتر از آن دارد. مهم‌ترین این الزامات، لزوم رعایت اصول اقتصادی مالیات‌گیری از یک‌سو و نیز توجه به اقتصاد سیاسی، یعنی مالیات‌گیری و هزینه کردن طبق نظر مردم است. دولت‌هایی که بخش عمده منابع مالی‌شان از طریق فروش منابع طبیعی مانند نفت و گاز تامین می‌شود، هم در تامین منابع و هم در نحوه خرج کردن، با دولت‌هایی که با مالیات تامین مالی می‌شوند، متفاوت عمل می‌کنند.

فصل تجارت - طبق روال هر سال و همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، بازار دارویی کشور در سال جاری هم با بحران دارویی روبه‌رو شده است و باتوجه به همه وعده‌هایی که مسئولان در طول ادوار گذشته در مورد رفع بحران دارو، ولی همچنان جامعه با این چالش دست و پنجه نرم می‌کنند. مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو که متولی این موضوع محسوب می‌شوند همواره از ارائه همه اقلام دارویی به‌جز چند قلم، صحبت می‌کنند ولی واقعیت در داروخانه‌ها چیز دیگری است. اما، سوال این است که چرا صنعت داروسازی کشور که بیش از 97 درصد نیاز داخلی را تأمین می‌کند، درگیر چالش و بحران می‌شود. صنعت داروسازی کشور از کمبود نقدینگی رنج می‌برد و باز هم می‌دانیم که دارو، یک کالای استراتژیک است که اگر دچار کمبود شود؛ تبعات آن می‌تواند فراتر از گرفتاری بیماران باشد. بنابراین، نمی‌بایست اجازه داد بازار دارویی کشور متلاطم شود.

فصل تجارت - جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا چندی پیش در اقدامی ناباورانه اعلام کرد دولت هند در قتل یک شهروند کانادایی-هندی مشارکت داشته است. حالا هنوز این ماجرا ادامه دارد و می‌تواند روی روابط آمریکا و هند هم اثر بگذارد.

فصل تجارت - دنیای‌اقتصاد : روز گذشته، بازار سهام، ششمین روز مثبت متوالی را ثبت کرد تا موج جدیدی از خوش‌بینی نسبت به تداوم این روند ایجاد شود. در روزی که شاخص کل پس از انتظار 47روزه با رشد 1.6درصدی از سطح 2.1میلیون واحد گذشت، برخی گمانه‌زنی‌ها با اشاره به سناریوی «عبور از بحران بورسی» چند متغیر مهم را به‌عنوان پیش‌شرط حرکت به سمت ارتفاعات بالاتر مطرح می‌کنند.

فصل تجارت - نورث از دهه‌1960 تا دهه‌1980 مهم‌ترین پیشبرد علمی خود را در مورد چگونگی تاثیر نهادهای حقوق مالکیت، قانون و سازمان سیاسی بر رشد اقتصادی انجام داد. ایده‌های نورث در مورد تغییر نهادی تقریبا همزمان با کار رونالد کوز در مورد هزینه‌های مبادله و حقوق مالکیت که درمیان عالمان اقتصاد مقبولیت یافت، توسعه پیدا کرد.

فصل تجارت - داروسازی جزو صنایعی است که باید همواره خود را با استانداردهای روز دنیا تطبیق دهد و پیشرفت دانش و تکنولوژی در آن به نحوی است که یک شرکت نمی‌تواند با تکیه بر استاندارد و تکنولوژی ثابت از بدو تاسیس، برای سالیان طولانی به فعالیت مطلوب بپردازد. این شتاب در روزآمدسازی در نظام دارویی دنیا از میزان اصلاحات در فارماکوپه‌ها و استانداردهای دارویی نیز مشخص است. در گذشته فارماکوپه‌ها معمولاً هر 4 سال یک بار ویرایش می‌شدند اما سرعت پیشرفت تکنولوژی در این حوزه به حدی رسیده است که در طول یک سال نیز فهرست‌ها و استانداردها مشمول ضمایم متعدد می‌شوند؛ یعنی میزان پیشرفت و تغییرات در حوزه دارو به حدی است که روزآمدسازی آن در کمتر از یک سال باید تجدید شود.

فصل تجارت - با گذشت دو سال از شروع دولت، نیمی از وعده ساخت چهار میلیون مسکن هم اجرایی نشده است. متولیان امر برای توجیه این امر نبود تامین مالی را علت اصلی بر‌می‌شمارند و می‌گویند نظام بانکی تسهیلات خود را به اندازه کافی به این امر اختصاص نداده و در نتیجه کار ساخت انبوه مسکن پیش نرفته است. در نتیجه شیوه تنبیه شدید بانک‌ها از طریق اعمال جریمه متناسب با تسهیلاتی که پرداخت‌نشده مطرح شده است و بانک‌ها تحت فشار به این امر کشانده می‌شوند که باید بخش بیشتری از منابع خود را به تسهیلات مسکن اختصاص دهند. در ارزیابی این سیاست کافی است به دو نکته توجه کرد:

فصل تجارت - شوربختانه یا خوشبختانه پس از روی کار آمدن دولت اعتدالگرای حسن روحانی در ایران حرارت مبارزه با فسادکاران اقتصادی بالا رفت و نهادهای نظارتی دست به کار شدند و شماری از افراد را به جرم فسادهای بزرگ دستگیر کردند و به آنها نام سلطان دادند.

فصل تجارت - خدمات طراحی سایت و اپلیکیشن با عصر نقره‌ای یکی از مهم‌ترین عناصر در دسترسی به اطلاعات، خدمات و ارتباطات است.

فصل تجارت - سفید کردن دندان‌ها از طریق بلیچینگ یکی از روش‌های ایمن و مطمئن در زمینه دندانپزشکی زیبایی محسوب می‌شود که هیچ گونه خطری برای سلامت دندان‌ها ندارد. این روش، به شما امکان می‌دهد تا لبخند خود را زیباتر و دندان‌های خود را به رنگ سفید و درخشان ببینید.

فصل تجارت - دانشگاه‌های کانادا از جمله برترین دانشگاه‌های جهان هستند و سالانه دانشجویان بسیار زیادی از سراسر دنیا برای تحصیل در این دانشگاه‌ها درخواست می‌دهند.

فصل تجارت - علت خروج سرمایه‌ها از اقتصاد ایران چیست؟ کدام عوامل به فرار سرمایه‌ها در ایران دامن زده و آیا می‌توان مانع خروج سرمایه‌های اقتصادی شد؟

فصل تجارت - اخیرا رییس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم در اظهاراتی نسبت به افزایش خانوار‌های فقیر و نیازمند به پوشش کمیته امداد اظهار خوشحالی کرده و در توییتی نوشته است: «دیروز رییس پر تلاش کمیته امداد حامل اخبار نوید بخشی بودند: افزایش خانوارهای تحت پوشش به 2.37 میلیون خانوار ...» اظهاراتی که بازخوردهای منفی فراوانی در فضای عمومی کشور پیدا کرده و مورد انتقاد قرار گرفت.

فصل تجارت - ابهامات در خصوص بودجه 1403 و برنامه هفتم توسعه با افزایش داده‌های اطلاعاتی درباره این اسناد مهم مالی و برنامه‌ای، هر روز ابعاد و زوایای تازه‌تری پیدا می‌کند. رویکردهای مالیاتی ضد تولیدی و ضد مردمی بودجه، کسری حدودا 30درصدی، افزایش حدودا 50درصدی مالیات‌ها بدون توسعه مالیاتی، عدم تناسب میان حقوق و دستمزدها و نرخ فزاینده تورم، فقدان الگوی رشد، عدم شفافیت شرکت‌های دولتی و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و... نگرانی‌های اقتصاددانان و اساتید دانشگاهی را در خصوص دورنمای اقتصادی کشور به‌شدت افزایش داده است.

فصل تجارت - از نگاه حاکمیت تحریم‌ها مهم‌ترین عامل کاهش سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران است. اما جعفر خیرخواهان، پژوهشگر اقتصادی می‌گوید تحریم تنها یکی از عوامل موثر بر فرار سرمایه از اقتصاد ایران است. او می‌گوید تحریم ارتباط و تعامل سازنده و مفید ما را با دنیا قطع کرد و سبب شد تصویر ایران به عنوان کشوری که می‌تواند مقصدی برای سرمایه‌گذاری باشد به بایگانی تاریخ سپرده شود. اما به عقیده این پژوهشگر اقتصادی نمی‌توان تمام علت عدم سرمایه‌گذاری در ایران را به تحریم‌ها نسبت داد و باید بخش مهمی از آن را به تفکر و ایدئولوژی حاکم بر نظام راهبری و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور مربوط دانست. بر اساس برخی گزارش‌ها در سال 2022 حدود 100 میلیارد دلار ارزش سرمایه‌های گوناگونی بوده است که از ایران خارج شده است. این آمار نشان می‌دهد نه‌تنها ما در جذب سرمایه خارجی موفق نبودیم بلکه با خروج گسترده سرمایه‌های موجودِ خودمان هم مواجه بودیم. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

فصل تجارت - نتفلیکس سال 1998 پا به میدان گذاشت. در ابتدا نوار فیلم‌ها را تهیه می‌کرد و به دست مشتریان می‌رساند، تا این که سال 2007 در روند کار خود تغییری بزرگ ایجاد کرد و از یک سرویس سفارش پستی به یک برنامه پخش آنلاین فیلم و سریال تبدیل شد که امروزه بیش از 238 میلیون کاربر دارد.

فصل تجارت - به گفته سرمایه‌گذاران، فعالان اقتصادی و حتی سیاست‌مداران غربی، محیط چین به هیچ وجه مناسب سرمایه‌گذاری نیست. با این‌حال، پیچیدگی اقتصاد جهانی و نقش ویژه‌ای که چین در آن بازی می‌کند، خروج از این کشور را تقریباً غیرممکن کرده‌است.

فصل تجارت - منبع تولید استارت‌آپ‌ها، نیروی کار است؛ نه ماشین‌آلات و تجهیزات. نیما نامداری، فعال حوزه استارت‌آپی می‌گوید مهم‌ترین مشکل بخش استارت‌آپ و صنعت دیجیتال در ایران هم این است که هم بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها یکی‌یکی در حال مهاجرتند و هم افراد شاغل در این صنعت. او تاکید می‌کند در صنعت دیجیتال اگر شما نیروی انسانی باکیفیت داشته باشید، این صنعت شکل می‌گیرد اما اگر نداشته باشید این صنعت شکل نمی‌گیرد و ضعیف می‌شود. البته این صنعت با مشکل کمبود سرمایه هم مواجه است. نامداری می‌گوید در سال‌های ابتدای دهه 90، وی‌سی‌های خارجی باعث تولد استارت‌آپ‌های بزرگ در ایران شدند اما از سال 95 به این سو استارت‌آپ‌ها سرمایه جدید جذب نکرده‌اند.

فصل تجارت - بر پایه گزارش اخیر مرکز آمار، رشد اقتصادی سه‌ماه تابستان امسال با نفت 7.1درصد و بدون نفت 4.2درصد بوده است. اینکه رشد تابستان 7.1درصد بوده، در مقایسه با دوره فشار حداکثری و کرونا که موجب کاهش صادرات نفت در کنار افت شدید قیمت نفت بود، یک خبر خوب است؛ ولی باید توجه کرد که در عین حال نمادی از یک تکرار در تاریخ رشد اقتصادی ایران است.

فصل تجارت - دنیای‌اقتصاد : گره ارزی تولید و تجارت کورتر شده است. درحالی‌که قرار بود در اصلاحیه جدید بخشنامه بانک مرکزی، سپرده‌گذاری ریالی بنگاه‌های متقاضی ارز حذف شود، اما این روند ادامه دارد. بنگاه‌ها در شرایطی مجبور به بلوکه کردن بخشی از سرمایه در گردش خود در حساب بانک‌ها هستند که تضمینی برای تامین ارز بعد از گذشت چندماه از مسدودسازی سپرده وجود ندارد .

فصل تجارت - در دوره ریاست جمهوری ترامپ هیچ جنگی در جهان نداشتیم ولی در دوره بایدن نه تنها روسیه و اوکراین وارد جنگ شدند، بلکه اکنون درگیری اسرائیل و حماس موج جدیدی از نگرانی‌های جهانی آغاز شده‌است. این وضعیت چه تاثیری بر آینده بایدنی دارد که برای صلح آمده‌بود؟

فصل تجارت - بر اساس گزارش آنکتاد میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد ایران در سال 2022 تنها 1.5 میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که اقتصاد ایران برای رشد اقتصادی 8 درصدی به سالی 10 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد .

فصل تجارت - بسیاری از اقدامات ما در طول زندگی متاثر از انتظاراتمان نسبت به آینده هستند. انتخاب محل زندگی، رشته تحصیلی، شغل، همسر و بسیاری از تصمیمات مهم دیگر در طول زندگی همگی تابع انتظارات ما نسبت به تاثیر این تصمیمات بر آینده زندگی‌مان هستند. آینده‌نگری و انتظارات آتی تاثیر بسزایی بر تصمیمات اقتصادی ما نیز دارند. مثلا تصمیم در مورد اینکه امروز پس‌انداز خود را در حساب بلندمدت در بانک سرمایه‌گذاری کنیم یا صرف خرید ملک، سکه، ارز، رمزارز یا سهام کنیم، به انتظارات آینده‌نگرمان بستگی دارد. چه عواملی بر باور، پیش‌بینی و انتظارات ما نسبت به آینده تاثیر می‌گذارند؟

فصل تجارت - به‌نظر می‌رسد «طرح قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» به آخرین مراحل تصویب خود رسیده است و به زودی به رئیس‌جمهور برای اجرا ابلاغ خواهد شد. با این پیش زمینه، مناسب خواهد بود تا نیم‌نگاهی به برخی تغییرات به‌وجودآمده در قانون جدید بانک مرکزی در مقام مقایسه با قسمت‌های اول و دوم قانون پولی و بانکی کشور مصوب سال1351 به‌عنوان مبنای قانونی فعلی تاسیس و نحوه اداره بانک مرکزی داشته باشیم تا بتوانیم ارزیابی منصفانه‌ای نسبت به دستاوردهای این قانون انجام دهیم.

فصل تجارت - ماجرای بودجه 1403 و برنامه هفتم توسعه، ابعاد و زوایای عجیبی پیدا کرده است. در شرایطی که دولت اعلام کرده بود، روند تصمیم‌سازی‌هایش را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که در راستای حمایت از اقشار محروم جامعه باشد، اما در عمل مخالف این وعده‌ها، سیاست‌گذاری و اجرا می‌کند.

فصل تجارت - دنیای‌اقتصاد : بعد از گذشت حدود هشت ماه از ثبت نام 34 هزار متقاضی خودروی وارداتی ، تنها هزار نفر موفق به دریافت خودروی مورد نظر خود شدند.در این بین سوالی که مطرح می شود این است که برندگان و بازندگان واردات چه دسته و گروهی هستند؛ وارد کنندگان ، متقاضیان ، دست اندرکاران بازار یا بانک ها؟آنچه مشخص است به دلیل عرضه قطره‌چکانی خودروها، تنها یک برنده وجود دارد.